Sluiting talenstudies bedreigt de kwaliteit en diversiteit van de literatuur in Nederland

06 november 2024

Vorige week kondigde de Universiteit Utrecht aan de bacheloropleidingen van verschillende talenstudies te gaan sluiten, waaronder de opleidingen Duits, Frans en Italiaans. Dit kwam bovenop het bericht, twee weken eerder, dat de Rijksuniversiteit Leiden van plan is verschillende talenstudies te schrappen of samen te voegen tot een opleiding Europese talen of Aziëstudies. Het Nederlands Letterenfonds en de Auteursbond maken zich ernstige zorgen over de voorgenomen bezuinigingen. Ze hebben grote gevolgen voor de kwaliteit en de diversiteit van het taalonderwijs in Nederland, en in het verlengde voor de kwaliteit en diversiteit van de literatuur in Nederland.

Het Nederlands Letterenfonds en de Auteursbond zetten zich beide in om de Nederlandse taal en literatuur, en de positie van auteurs en literair vertalers te bevorderen. Goede letterkundigen zijn onmisbaar voor een bloeiende en duurzame vertaal literaire cultuur in Nederland. De organisaties pleiten er dan ook voor dat een breed spectrum aan talen op hoog niveau kan worden blijven bestudeerd in Nederland.

Romkje de Bildt, directeur-bestuurder van het Nederlands Letterenfonds: ‘Het Letterenfonds heeft tot doel een rijk aanbod aan (vertaalde) literatuur te bevorderen. Literair vertalers zijn onmisbaar. Zij verruimen onze blik tot buiten de taalgrenzen, bieden zicht op de literatuur en cultuur van andere landen en hebben daarmee een belangrijke rol bij het bevorderen van sociale en culturele cohesie. Om te voorkomen dat de instroom van nieuw en divers vertaaltalent verder opdroogt, is het belangrijk dat universiteiten talenstudies (voor grote én kleinere taalgebieden) toegankelijk op hoog niveau op peil houden voor nieuwe generaties studenten. Anders gaat er waardevolle kennis en expertise verloren.’

Miro Lucassen, voorzitter van de Auteursbond: ‘Wie zijn eigen taal en die van anderen verwaarloost, geeft culturele en economische waarden weg. Nederland is een kennisland en een draaischijf in de internationale handel. Als we niet meer begrijpen wat de rest van de wereld beweegt, verarmt onze positie. Taalopleidingen verdienen geen afbraak maar een steun in de rug ten behoeve van de uitwisseling van kennis, informatie en literatuur.’

Als de plannen doorgaan verdwijnen in Utrecht de opleidingen Duits, Frans, Islam en Arabisch, Italiaans, Keltisch en Religiewetenschappen. In Leiden is er het voornemen de opleidingen Chinees, Japans, Koreaans en Zuid- en Zuidoost-Aziëstudies te laten opgaan in één nieuwe bachelor Aziëstudies, en Frans, Duits en Italiaans te laten fuseren tot de opleiding Europese talen en culturen.